Oranżeria Naukowa dla Najmłodszych to zabawa naukowa dla dzieci w wieku 5-9 lat wprowadzona w 2012 roku do programu Letnich Spotkań z Nauką na prośbę Rady Upowszechniania Nauki PAN. Pomysłodawcą Imprezy był Jan Dąbkowski – obecnie prezes Stowarzyszenia Młodych Dziennikarzy „Polis”, współzałożyciel i członek European Youth Press. Oranżeria Naukowa nad Wdzydzami nie powstałaby jednak bez wielkiej pozytywnej presji prof. Magdaleny Fikus.
Oranżeria jest to forma tzw. Kawiarni Naukowej dla Dzieci. Ponieważ dzieci nie pijają kawy, lecz przeważnie oranżadę, stąd nazwa tego cyklu popularnonaukowych imprez dla najmłodszych.
Imprezy "Oranżerii Naukowej" odbywają się w Ośrodku IBW PAN w Czarlinie –Skoczkowie nad Wdzydzami przed wykładami Letnich Spotkań z Nauką ( w tym roku o godz. 18.30) i mają charakter zabawy naukowej. Są one prowadzone w formie dialogu pomiędzy prowadzącym, a dziećmi, który to dialog był bogato przeplatany ciekawymi eksperymentami i zajęciami w tzw. warsztatach. Czas trwania pojedynczej imprezy wynosił ok. 30 minut.
W tym roku, w odpowiedzi na ubiegłoroczne sugestie młodych uczestników Oranżerii, zdecydowaliśmy się na powtórzenie wybranych prezentacji z lat ubiegłych. Niemniej pojawiło się też kilka "nowości"....
_______________________________________________________________________________________
mgr Wacław Kulczykowski
doktorant Wydziału Historycznego Uniwersytetu Gdańskiego
Praca archeologa przypomina trochę zarówno działalność poszukiwacza skarbów, jak i detektywa.
Archeolog, przed rozpoczęciem swoich badań musi postępować podobnie, jak klasyczny poszukiwacz skarbów. Aby wiedzieć, gdzie rozpocząć badania, musi wcześniej zebrać informacje o swoim "skarbie" w starych księgach i archiwach, musi przeanalizować stare mapy i pisma, aby wiedzieć, gdzie swojego "skarbu" szukać.
W znalezieniu miejsca "skarbu" w terenie archeologowi bardzo pomagają zdjęcia lotnicze, gdyż z góry często widać to, czego nie można zauważyć z powierzchni ziemi. Obecnie, zamiast kosztownego samolotu, archeolog używa do tego celu tzw. drona.
Ponieważ często zabytkowe "skarby" są metalowe, archeolog obecnie często korzysta z z nowoczesnego wykrywacza metali, pozwalającego odnaleźć pod ziemią zabytki z żelaza, miedzi, a nawet metali szlachetnych.
Archeolog prowadząc wykopaliska, często natyka się na zabytkowe przedmioty, których przeznaczenia, na pierwszy rzut oka, trudno się domyśleć. Ich rozpoznanie wymaga, podobnie jak w detektywistycznym śledztwie, poszukiwania odpowiedzi na szereg pytań.
W trakcie tej zabawy dzieci spotkały się z prawdziwym archeologiem i dowiedziały się nieco o jego metodach jego pracy, tak bardzo przypominających pracę poszukiwacza skarbów i detektywa. Dostały do ręki zabytkowe przedmioty sprzed wieków, pochodzące z archeologicznych wykopalisk i starały się je rozpoznać. Nie było to łatwe, ale prowadzący zabawę archeolog, zwracał dzieciom uwagę na pewne szczegóły, które pozwoliły im się domyśleć przeznaczenia zabytku. Ponadto dzieci dowiedziały się, jakimi naukowymi metodami archeolodzy się posługują, aby zabytek ostatecznie rozpoznać. Po rozwiązaniu zagadki można było na ilustracjach zobaczyć jak "badany" przedmiot wyglądał w przeszłości.
Na koniec dzieciom zwrócono uwaga na niebezpieczeństwa związane z samodzielnymi "wykopaliskami", gdyż ciągle jeszcze można w ziemi znaleźć pozostałości z ostatniej wojny, które mogą poważnie zranić lub nawet zabić człowieka.