7 lipca 2012 roku, godz. 2000

Tytuł: Biologia molekularna: nauka na granicach nauk

Aczkolwiek biologia molekularna narodziła się z chęci zrozumienia nagromadzonych przez lata obserwacji życia i wszystkich, jakże złożonych, jego objawów, to już na progu tych narodzin było jasne, że będzie się rozwijać korzystajac z postępu wiedzy i metodyk powstających na terenie nauk ścisłych. Nie można było pominąć i nie skorzystać z osiągnięć fizyki (analiza krystalograficzna, dyfrakcja rentgenowska, ultrawirowanie), chemii (analiza składu podstawowego białek i kwasów nukleinowych), matematyki z zalążkami informatyki (opracowania ilościowe danych, gromadzenie baz danych, budowanie modeli molekularnych). Stosowanie podobnych podejść wymuszało budowę nowych przyrządów analitycznych oraz użycie materiałów o nowych właściwościach przez techników i technologów. Do badań cząsteczek i struktur biologicznych zastosowano nowe metody i przyrządy fizyczne: rozwinięto rentgenografię, powstały różnorodne mikroskopy elektronowe, ultrawirówki, liczniki scyntylacyjne. Rozpowszechnienie metod chemii radiacyjnej pomogło w identyfikacji struktury materiału genetycznego i innych ważnych makrocząsteczek. Aparatura o rosnącej sile rozdzielczości pozwoliła na modelowanie kształtu wielu cząsteczek i struktur. Analiza informatyczna dała dane o dynamice tych struktur, sugerowała modele tworzone in silico i weryfikowane in vitro.
Z rozwojowej tendencji wyrastały nowe gałęzie wiedzy: inżynieria genetyczna, biotechnologia (ważny wpływ na medycynę i biofarmację), bioetyka. Wiek XX był bowiem wiekiem kolejnych podziałów i pączkowania różnych nauk. Rozwój chemii i fizyki nieuchronnie prowadził do ich zastosowań w pogłębianiu wiedzy biologicznej. Z chemii i fizjologii narodziła się biochemia, z fizyki i biochemii – biofizyka. Zauważono także, że w poprzek tych podziałów narasta wiedza  o cząsteczkach, wspólnie nazwana biologią molekularną.
Rosło też zainteresowanie społeczne, ale także obawy przed skutkami pojawienia się nowych sposobów ludzkiej ingerencji w to, co naturalne. Wynikiem takiego zaangażowania był niezwykle szybki rozwój biologii molekularnej, gromadzenie wielu danych wymagających opracowania - czyli było i jest to samonapędzające koło dla rozwoju wielu nauk, ale też i dostarczane wyniki były i są nadal imponujące. Taki rozwój pociąga za sobą konieczność kształcenia przyszłych badaczy nowymi metodami, wprowadzanie ich w systemy pracy zespołów specjalistów różnych dziedzin, a biologii molekularnej towarzyszy zainteresowanie, często konieczne, legislacyjne i filozoficzne. W trakcie wykładu zdefiniowana zostanie obecna pozycja biologii molekularnej na tej złożonej mapie interakcji.

Wykładowca: Prof. dr hab. Magdalena Fikus, emerytowany pracownik naukowy Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN w Warszawie

Biochemiczka, lata badań i zainteresowanie genetyką i biotechnologią. Wieloletnia pracownica PAN  (Instytut Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie) , wykładała także w UMCS i na uczelniach warszawskich. Ostatnio cykl wykładów w UW, Międzyuczelniane studia Humanistyczne MISH, „DNA- kod życia”. Współtwórczyni pierwszego polskiego Festiwalu Nauki w Warszawie (14 edycji), oraz imprez towarzyszących (trzy Kawiarnie Naukowe ) i in. Członkini Rady Programowej Centrum Nauki Kopernik. Przewodnicząca Rady Upowszechniania Nauki PAN.  Popularyzatorka nauki w prasie, radio i telewizji.Napisała dziesiątki popularyzatorskich artykułów, udzieliła dziennikarzom setek wywiadów, także w audycjach radiowych i telewizyjnych. Zainicjowała cykliczna 45. minutową audycję o problemach nauki w Radio TOK FM.Za swoją działalność popularyzatorską otrzymała m.in. nagrodę "Problemów" i "Kuriera Polskiego, nagrodę im. Hugona Steinhausa, nagrodę im. Bronisława Filipowicza, nagrodę Polskiego Towarzystwa Genetycznego, Nagrodę Prezesa PAN, Nagrodę Rektora UW, Nagrodę Miasta Stoł. Warszawa. Laureatka tytułu „Fenomena Roku”, przyznanego przez Tygodnik Przekrój oraz tytułu „Popularyzatora Nauki” przyznanego przez Ministerstwo Nauki i Informatyzacji.

Instytut Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie powstał w roku 1957. Jego profil naukowy ewoluował od klasycznej biochemii i chemii fizycznej do uprawianej obecnie biologii molekularnej. Badania prowadzone w Instytucie mają duże znaczenie dla medycyny (inżynieria genetyczna, badanie genotypów bakterii i innych prostych organizmów). Instytut zatrudnia około 200 pracowników naukowych, prowadzi studia doktoranckie dla absolwentów wydziałów biologii, chemii, fizyki, nauk rolniczych i medycyny oraz liczne prace magisterskie, także studentów spoza Warszawy. Mieści się w nim również obecnie Centrum Doskonałości Biotechnologii Molekularnej, powołane w ramach 5 Programu Ramowego Unii Europejskiej oraz Centrum Polsko-Francuskie Biotechnologii Roślin.

-------------------------------------------------------------------------

14 lipca 2012 roku, godz. 2000

Tytuł:"10 lat Spotkań z Nauką nad Wdzydzami - wspomnienia "

Organizatorzy "Spotkań" podjęli się ich organizacji i prowadzenia tej imprezy bez praktycznego doświadczenia ani teoretycznej wiedzy, kierując sie jedynie intuicją i zdrowym rozsądkiem. W trakcie Spotkania powiemy, jak powstal pomysł takiej imprezy, jakie podjęto działania oraz co się udało, a co nie...

Wykładowcy: - prof. Ewa Kulczykowska, dr hab. Marek Kulczykowski, Instytut Oceanologii PAN w Sopocie i Instytut Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku

Prof. Ewa Kulczykowska jest absolwentką Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego ze specjalnością biologii środowiskowej i fizjologii zwierząt. Doświadczenie zawodowe zdobywała pracując kolejno w Instytucie - Centrum Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN, w Zakładzie Radiobiologii Instytutu Chemii i Techniki Jądrowej w Warszawie, a następnie po przeprowadzeniu się do Trójmiasta w Zakładzie Farmakologii Gdańskiej AM, w Centrum Biologii Morza PAN. Obecnie kieruje Zakładem Genetyki i Biotechnologii Morskiej w Instytucie Oceanologii PAN w Sopocie. Wiele lat pracy naukowej znajduje swe odbicie w licznych publikacjach naukowych o zasięgu światowym z zakresu fizjologii zwierząt, endokrynologii i biochemii porównawczej. Jej zainteresowania badawcze w ostatnich latach koncentrują się na poznaniu roli neurohormonów u ryb i interakcji funkcjonalnych między nimi.

Dr hab. Marek Kulczykowski, prof. IBW PAN, jest pracownikiem naukowym Instytutu Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku.

Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk w Sopocie powstał w roku 1983 jako kontynuacja działającej od 1953 roku Morskiej Stacji PAN. Zatrudnia 162 pracowników, w tym 20 profesorów i docentów i 38 doktorów. IO PAN jest siedzibą Komitetu Badań Morza PAN, ma prawa nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego nauk o Ziemi w dziedzinie oceanologii, jest właścicielem statku naukowego S/Y „OCEANIA”. W Instytucie mieści się również obecnie Europejskie Centrum Doskonałości Morza Szelfowego CeSSS (Centre of Excellence for Shelf Seas Science).

Instytut Budownictwa Wodnego Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku swoją działalność rozpoczął w roku 1953, prowadzi badania naukowe dla celów gospodarki wodnej, budownictwa hydrotechnicznego i inżynierii morskiej w ramach takich dyscyplin naukowych jak: mechanika płynów, geomechanika oraz teoria budowli inżynierskich. Większość dużych obiektów hydrotechnicznych w Polsce (np. zapory w Tresnej, Włocławku, Solinie, Koronowie, Port Północny czy Kanał Piastowski) zaprojektowano przy udziale Instytutu, który prowadził również badania i pomiary zagranicą (Irak, Libia, Senegal, Wietnam, Algieria, Kuba, Maroko, Syria, Jugosławia, Holandia, Nigeria). W Instytucie pracują obecnie 62 osoby, w tym 34 pracowników naukowych. Instytut posiada prawo nadawania stopnia doktora nauk technicznych w dziedzinie budownictwa.

-------------------------------------------------------------------------

21 lipca 2012 roku, godz. 2000

Tytuł" Kod Leonarda - historia Polski jest ciekawsza...
            Mowa umarłych i tajemnice obrzędu przejścia u zarania polskiej państwowości"

W ostatnich latach niezmierną popularnością cieszy się literatura, w której pod płaszczykiem pozornej erudycji ukazuje się Chrześcijaństwo, jako religię zbudowana na kłamstwie, spisku i zbrodni. Kluczem do sukcesu rynkowego stało się budowanie wątku powieści na schemacie Jezus Chrystus i Maria Magdalena – Templariusze – Różokrzyżowcy – Św. Grall, Masoneria, Opus Dei i Watykan ze swymi mrocznymi tajemnicami. Mistrzem gatunku stał się Dan Browna wprowadzając wspomniany gatunek „pod strzechy” i przekształcając w ikonę masowej popkultury. Bohaterem jego książki „Kod Leonarda” jest profesor, wykładowca Harwardu, historyk i znawca symboliki, który rozwiązując wątek kryminalny dociera do tajemnic początków Chrześcijaństwa.

Kolejny z cyklu wykładów w ramach „Letnich spotkań z nauką” poświęcony będzie początkom Chrześcijaństwa na ziemiach Polskich. Fikcja literacka najczęściej wygrywa z faktami, choć przecież prawda jest ciekawsza. Z tego powodu postaramy się przybliżyć tajemnice tzw. obrzędów przejścia w X i XI w na ziemiach Polski. W wykładzie poruszane będą następujące kwestie: Czy słowiańscy neofici praktykowali pogańskie obrzędy pogrzebowe ? Co oznaczały różne przedmioty wkładane do grobów takie jak noże, klucze, jajka, garnki   lub nożyczki? Co oznaczały symbole krzyża, półksiężyca, smoka lub byka obecne na biżuterii ? Dlaczego kobiety układano głową na zachód, a mężczyzn głową na wschód ?  Czy praktyki pogrzebowe z tamtego czasu mają cokolwiek wspólnego z całunem turyńskim ? Czy we wczesnym średniowieczu wierzono w wampiry ? Dlaczego zmarli gestykulują ?

Wykładowca: Dr Arkadiusz Koperkiewicz, Instytut Archeologii Uniwersytetu Gdańskiego

Dr Arkadiusz Koperkiewicz jest pracownikiem naukowym i wykładowcą Instytutu Archeologii Uniwersytetu Gdańskiego. Studia magisterskie i doktoranckie odbył na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie wyspecjalizował się m. in. w konserwacji zabytków archeologicznych i archeologii podwodnej. Jego obecne zainteresowania badawcze skupiają się na ponadto na obrzędowości pogrzebowej wczesnego średniowiecza, architekturze zakonu krzyżackiego w Prusach, tzw. antropologii symbolicznej oraz metodyce badań archeologicznych. Dr Koperkiewicz aktywnie uczestniczy i kieruje badaniami wykopaliskowymi (od 1999 roku praca na ponad 30 wykopaliskach). Jest autorem kilkunastu publikacji w specjalistycznych czasopismach naukowych.

Uniwersytet Gdański został powołany 20 marca w 1970 roku. Powstał  z połączenia Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Sopocie, Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku; później w jego skład weszło także Wyższe Studium Nauczycielskie. Prekursorką Uniwersytetu Gdańskiego była Wyższa Szkoła Handlu Morskiego w Sopocie, która rozpoczęła działalność w 1945  i już w 1947 roku wydała pierwsze dyplomy, gdyż kontynuowali na niej naukę studenci trzeciego roku. Obecnie Uniwersytet Gdański jest największą uczelnią wyższą w regionie pomorskim. Oferuje możliwość kształcenia na prawie 40 kierunkach studiów w zakresie ponad 120 specjalności. Na 10 wydziałach studiuje prawie 33 tysiące studentów, doktorantów oraz słuchaczy studiów podyplomowych, którymi opiekuje się 1700 pracowników naukowych.

!

 

-------------------------------------------------------------------------

28 lipca 2012 roku, godz. 2000

Tytuł"Jaka ma być Wisła w przyszłości?"

Wisła jest największą rzeką Polski. Źródła rzeki znajdują się na południu Polski na zboczach Góry Baraniej a ujście w Zatoce Gdańskiej. Długość Wisły wynosi 1047 km. Pod względem hydrograficznym Wisła dzieli się na Wisłę górną, środkową i dolną. Całkowite dorzecze  Wisły wynosi 194 tys. km2 z czego 87% (169 tys. km2 znajduje się w granicach Polski. Jedynie 13% dorzecza znajduje się na terenie Słowacji, Białorusi i Ukrainy.
W XVII wieku Wisła była najbardziej użeglownioną rzeką Europy. Łączyła ona tereny Polski z portem Gdańsk, który stanowił nasze okno na świat. Zabory niestety przerwały ten imponujący rozwój. W okresie międzywojennym powstały pierwsze plany rozwoju Wisły. Niestety niewiele tych planów udało się zrealizować. Po odzyskaniu niepodległości w 1945 r. powstały liczne bardzo ambitne plany rozwoju Wisły. Niestety również niewiele udało się zrealizować. Głównym problemem w dorzeczu Wisły są powodzie, które powodują ogromne straty gospodarcze społeczne i ekologiczne. Dorzecze Wisły znajduje się w dużej części w obrębie Programu NATURA 2000 oraz innych obszarów chronionych, co znacznie utrudnia podejmowanie decyzji inwestycyjnych. Do chwili obecnej nie ma docelowego programu rozwoju dorzecza Wisły.

.

Wykładowca: Prof. dr hab. inż. Wojciech Majewski, emerytowany profesor Instytutu Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku, obecnie pracuje w Instytucie Meteorologii i Gospodarki Wodnej.

Prof. Wojciech Majewski jest jednym z najwybitniejszych polskich hydrotechników, międzynarodowym ekspertem w dziedzinie budownictwa wodnego i gospodarki wodnej. W  latach 2000-2004 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Budownictwa Wodnego PAN. Obecnie jest członkiem Rady Naukowej IBW.

Jego praca polega m.in. na prognozowaniu skutków różnych rozwiązań technicznych na otaczające środowisko i znajdowaniu optymalnych rozwiązań. Problematyka ta jest dla Profesora szczególnie interesująca ze względu na konieczność połączenia rozwoju gospodarczego kraju z wymogami przyrodniczymi i ekologicznymi. Profesor Majewski wielokrotnie stawał na czele zespołów ekspertów, zajmujących się problematyką budownictwa wodnego. Dzięki swoim badaniom nad prognozowaniem zatorów lodowych i powodzi przez nie powodowanych został przewodniczącym Sekcji Problemów Lodowych w Międzynarodowej Asocjacji Badań Hydraulicznych. Pełnił tę funkcję przez dwie dwuletnie kadencje. Uczonego z Polski wybrano niespodziewanie na to stanowisko, mimo że do tej pory krajami dominującymi w tej problematyce były Stany Zjednoczone, Kanada, Szwecja, Norwegia i Niemcy. Ostatnio opublikował monografię nt. przepływu w rzekach przy wystąpieniu zjawisk lodowych.

We współpracy z Komitetem Gospodarki Wodnej Polskiej Akademii Nauk przez 25 lat był organizatorem Ogólnopolskiej Szkoły Hydrauliki – specjalistycznego forum, na którym prezentowane są najnowsze osiągnięcia naukowe w dziedzinie hydrauliki wód śródlądowych. Jest wiceprzewodniczącym Komitetu Gospodarki Wodnej PAN oraz członkiem Komitetu Planeta Ziemia PAN. W ramach tego Komitetu opublikował ostatnio broszurę o charakterze popularno-naukowym pt. Woda – jakim celom służy i jak ją wykorzystywać. Zajmuje się również działalnością dydaktyczną - na Politechnice Gdańskiej prowadzi wykłady z gospodarki wodnej w języku angielskim dla specjalistycznego studium „Environment Protection and Management”. Opublikował ponad 300 prac w języku polskim i angielskim. Wypromował 6 doktorów nauk technicznych. Był recenzentem wielu prac doktorskich, habilitacyjnych oraz oceny dorobku na tytuł profesora. Obecnie w IMGW uczestniczy w realizacji projektu pt. Wpływ klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo.

Instytut Budownictwa Wodnego Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku swoją działalność rozpoczął w roku 1953, prowadzi badania naukowe dla celów gospodarki wodnej, budownictwa hydrotechnicznego i inżynierii morskiej w ramach takich dyscyplin naukowych jak: mechanika płynów, geomechanika oraz teoria budowli inżynierskich. Większość dużych obiektów hydrotechnicznych w Polsce (np. zapory w Tresnej, Włocławku, Solinie, Koronowie, Port Północny czy Kanał Piastowski) zaprojektowano przy udziale Instytutu, który prowadził również badania i pomiary zagranicą (Irak, Libia, Senegal, Wietnam, Algieria, Kuba, Maroko, Syria, Jugosławia, Holandia, Nigeria). W Instytucie pracują obecnie 62 osoby, w tym 34 pracowników naukowych. Instytut posiada prawo nadawania stopnia doktora nauk technicznych w dziedzinie budownictwa.

-------------------------------------------------------------------------

4 sierpnia 2012 roku, godz. 2000

Tytuł: "Dlaczego grunt się zbroi?" .

Plan wykładu:

  1. Co to jest grunt i jakie są jego odmiany?
  2. Właściwości gruntu
  3. Co to jest grunt zbrojony?
  4. Właściwości materiałów do zbrojenia gruntu
  5. Czy grunt zbrojony to rzeczywiście nowa technologia?
  6. Ściany oporowe: żelbetowe i z gruntu zbrojonego - zalety i wady
  7. Przykłady konstrukcji z gruntu zbrojonego
  8. Ekologiczne – „zielone” ściany oporowe z gruntu zbrojonego

 

Wykładowca: Dr hab. inż. Marek Kulczykowski, Instytut Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku

 Instytut Budownictwa Wodnego Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku swoją działalność rozpoczął w roku 1953, prowadzi badania naukowe dla celów gospodarki wodnej, budownictwa hydrotechnicznego i inżynierii morskiej w ramach takich dyscyplin naukowych jak: mechanika płynów, geomechanika oraz teoria budowli inżynierskich. Większość dużych obiektów hydrotechnicznych w Polsce (np. zapory w Tresnej, Włocławku, Solinie, Koronowie, Port Północny czy Kanał Piastowski) zaprojektowano przy udziale Instytutu, który prowadził również badania i pomiary zagranicą (Irak, Libia, Senegal, Wietnam, Algieria, Kuba, Maroko, Syria, Jugosławia, Holandia, Nigeria). W Instytucie pracują obecnie 62 osoby, w tym 34 pracowników naukowych. Instytut posiada prawo nadawania stopnia doktora nauk technicznych w dziedzinie budownictwa.

-------------------------------------------------------------------------

13 sierpnia 2012 roku, godz. 2000

Tytuł: "W potrzasku. Komórki w świecie sił fizycznych”

Ponad 150 lat badań biochemicznych przyzwyczaiło nas do spoglądania na komórkę jak na „worek z enzymami”. Tymczasem badania ostatnich lat coraz wyraźniej uświadamiają nam, że nic nie jest takim, jak się wcześniej wydawało, a komórka - najmniejsza jednostka Życia – funkcjonuje w mikroświecie w sposób nie do końca przekładalny na nasze codzienne doświadczenie. Wykład będzie nawiązaniem do 10-letniej historii „Letnich Spotkań z Nauką”, do pierwszych wykładów pod kaszubskim niebem. Przedstawi nie-molekularne spojrzenie na funkcjonowanie komórek, oraz konsekwencje działania sił fizycznych na procesy, które mogą komórkom dać życie, różnicowanie, lub śmierć, choćby tylko programowaną.

 

Wykładowca: Prof. zw. dr hab. Przemysław Wojtaszek, Zakład Biologii Molekularnej i Komórkowej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; Prodziekan ds. Nauki i Współpracy Międzynarodowej Wydziału Biologii UAM; email: przemow@amu.edu.pl

Prof. Przemysław Wojtaszek jest biologiem roślin, zajmuje się zagadnieniami z pogranicza biologii komórki, biochemii i fizjologii roślin. W centrum jego zainteresowań jest strukturalna i funkcjonalna integralność komórek roślin. Autor lub współautor ponad 250 artykułów i komunikatów naukowych. Członek-założyciel oraz pierwszy prezydent Polskiego Towarzystwa Biologii Eksperymentalnej Roślin, członek Towarzystw: Biochemicznego, Biologii Komórki, i Botanicznego oraz The Biochemical Society i Society of Experimental Biology (Wlk. Brytania). Redaktor Naczelny Acta Physiologiae Plantarum i Communicative and Integrative Biology oraz członek rad redakcyjnych The Biochemical Journal, BMC Plant Biology, Plant Signaling and Behavior i Acta Societatis Botanicorum Poloniae. Członek Komitetu Biotechnologii PAN, Komitetu Cytobiologii PAN, oraz Komitetu Fizjologii, Genetyki i Hodowli Roślin PAN. Pomysłodawca i koordynator krajowy Nocy Biologów.

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza jest trzecim pod względem wielkości uniwersytetem w Polsce. Utworzony został 7 maja 1919 r. Początkowo zwany Wszechnicą Piastowską, od 1920 r. Uniwersytetem Poznańskim, a od 1955 r. nosi imię Adama Mickiewicza. Początki Wydziału Biologii wiążą się ściśle z powstaniem Uniwersytetu, gdy wśród 21 katedr Wydziału Filozoficznego znalazły się Katedra Botaniki i Katedra Zoologii. W obecnej postaci Wydział Biologii powołano do życia w 1984 r. i stanowi on jeden z 14 wydziałów UAM. Misją Wydziału jest rozwijanie nauk o życiu oraz budowanie społeczeństwa opartego na wiedzy poprzez edukację biologiczną. Poszukując odpowiedzi na pytanie “Czym jest Życie?”, badamy jego przejawy na wszystkich poziomach organizacji hierarchicznej, od cząsteczek po krajobrazy i problemy globalne. Zebraną wiedzę wykorzystujemy w zastosowaniach biotechnologicznych i w ochronie środowiska. Wydział aktywnie uczestniczy w kształceniu studentów na wszystkich poziomach edukacji akademickiej, do stopnia doktora nauk biologicznych. Będąc częścią naukowego Poznania, Wydział jest otwarty na potrzeby społeczne i upowszechnia świadomość problemów przyrodniczych, w tym biologicznych, wśród ludzi wszystkich grup wiekowych.

.

 

-------------------------------------------------------------------------

18 sierpnia 2012 roku, godz. 2000

Tytuł: ”Morza i oceany: dobrodziejstwo ludzkości, ale również zagrożenia"

Morza o oceany pokrywają około 70% powierzchni naszej planety i, chociażby z tego powodu, ich rola dla życia w Ziemi jest fundamentalna i  wielokierunkowa. Z jednej strony,  morza i oceany to dobrodziejstwo ludzkości,  przede wszystkim wielki regulator i stabilizator klimatu gwarantującego życie na Ziemi, środowisko życia dla nieprzebranej liczby organizmów morskich, źródło pożywienia i surowców środowisko, a także teren intensywnej działalności gospodarczej człowieka.
Z drugiej zaś strony, wzajemne oddziaływanie atmosfery i oceanów generuje ogromne ilości energii, która niekiedy w sposób niekontrolowany wyładowuje się na oceanach i ich brzegach w formie niszczycielskich fal, prądów, tsunami, wezbrań sztormowych. Człowiek eksplorujący głębiny oceaniczne, walczący na  brzegach mórz, a także pracujący po prostu na morzu styka się więc z żywiołem sobie nieprzyjaznym.
Tak więc morza i oceany to jednocześnie dobrodziejstwo ludzkości i źródło wielu zagrożeń, o czym będzie mowa w czasie Spotkania. 

Wykładowca: Prof. dr hab. inż. Stanisław Massel, Instytut Oceanologii PAN w Sopocie

Prof. Stanisław Massel, członek rzeczywisty PAN, wybitny specjalista w zakresie falowania. Absolwent Wydziału Budownictwa Politechniki Gdańskiej, po ukończeniu studiów rozpoczyna pracę w Instytucie Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku, gdzie m. in. pełni funkcję kierownika Zakładu Hydrauliki Morskiej, a następnie dyrektora Instytutu Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku. W latach 1991-1999 pracuje naukowo w Australian Institute of Marine Science w Townsville. W latach 2003- 2010 dyrektor Instytutu Oceanologii PAN, obecnie największej placówki oceanologicznej w Polsce. Wykładowca Politechniki Gdańskiej i Uniwersytetu Gdańskiego. Wielokrotnie zapraszany do wygłoszenia wykładów w instytutach naukowych byłego ZSRR, USA, Niemiec, Norwegii i Francji. Członek licznych stowarzyszeń i asocjacji, konsultant naukowy w różnych instytutach naukowych i instytucjach komercyjnych związanych z eksploatacją morza. Autor 10 książek i ponad 150 artykułów opublikowanych w czasopismach naukowych.

Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk w Sopocie powstał w roku 1983 jako kontynuacja działającej od 1953 roku Morskiej Stacji PAN. Zatrudnia 162 pracowników, w tym 20 profesorów i docentów i 38 doktorów. IO PAN jest siedzibą Komitetu Badań Morza PAN, ma prawa nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego nauk o Ziemi w dziedzinie oceanologii, jest właścicielem statku naukowego S/Y „OCEANIA”. W Instytucie mieści się również obecnie Europejskie Centrum Doskonałości Morza Szelfowego CeSSS (Centre of Excellence for Shelf Seas Science).

 

-------------------------------------------------------------------------

25 sierpnia 2012 roku, godz. 2000

Tytuł: "Czy w Morzu Bałtyckim zabraknie tlenu?"

Tlen, podobnie jak kilkanaście innych pierwiastków, jest niezbędny dla życia. Szczególna pozycja tlenu wynika z jego roli w pozyskiwaniu energii w rozmaitych skalach - od makro do mikro. Wykład składa się z trzech części: pierwsza poświęcona będzie omówieniu znaczenia tlenu dla życia, druga - powstaniu i właściwościom tlenu we Wszechświecie, trzecia - stężeniu tlenu w wodzie Morza Bałtyckiego i wyjaśnieniu przyczyn jego oscylacji.
Cześć pierwsza
Znaczenie tlenu: fotosynteza i oddychanie. Pochodzenie tlenu na Ziemi.
Część druga
Wielki wybuch, model standardowy, pierwotna synteza pierwiastków, wtórna synteza pierwiastków, utworzenie Układu Słonecznego, tlen w atmosferze.
Część trzecia
Jednostki stężenia tlenu. Stężenie tlenu w wodzie bałtyckiej - Głębia Gdańska. Stężenie tlenu w wodzie bałtyckiej - strefa przybrzeżna. Przyczyny i skutki fluktuacji stężenia tlenu w wodzie bałtyckiej.

Wykładowca: Prof. dr hab. inż. Janusz Pempkowiak

Prof. dr hab. inż. Janusz Pempkowiak, Dyrektor Instytutu Oceanologii PAN w Sopocie. Ukończył studia na Wydziale Chemii Politechniki Gdańskiej, tytuł doktora uzyskał na Uniwersytecie Gdańskim, zaś doktora habilitowanego na Uniwersytecie Toruńskim. Profesor zwyczajny od 1997r. Wykładowca Uniwersytetu Gdańskiego i Politechniki Koszalińskiej. Promotor 15 prac doktorskich. Autor 4 książek i kilkudziesięciu publikacji w liczących się czasopismach międzynarodowych.

Zainteresowania naukowe profesora skupiają się na:

  • substancjach organicznych w wodzie morskiej i morskich osadach dennych,  kwasach humusowych, właściwościach fizyczno-chemicznych i biologicznych kwasów, wpływie substancji organicznych na właściwości wody morskiej i na procesy zachodzące w wodzie morskiej;
  • biogeochemii, obiegu węgla w przyrodzie, budżecie węgla w Morzu Bałtyckim, przemianach   substancji organicznych w procesie wczesnej diagenezy osadów dennych;
  • biomarkerach jako wskaźnikach biologicznych skutków zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego;
  • znaczeniu substancji organicznych w technologii wody i odnowie wody.

  

Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk w Sopocie powstał w roku 1983 jako kontynuacja działającej od 1953 roku Morskiej Stacji PAN. Zatrudnia 162 pracowników, w tym 20 profesorów i docentów i 38 doktorów. IO PAN jest siedzibą Komitetu Badań Morza PAN, ma prawa nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego nauk o Ziemi w dziedzinie oceanologii, jest właścicielem statku naukowego S/Y „OCEANIA”. W Instytucie mieści się również obecnie Europejskie Centrum Doskonałości Morza Szelfowego CeSSS (Centre of Excellence for Shelf Seas Science).