Oranżeria Naukowa dla Najmłodszych to zabawa naukowa dla dzieci w wieku 5-9 lat wprowadzona w 2012 roku do programu Letnich Spotkań z Nauką na prośbę Rady Upowszechniania Nauki PAN. Pomysłodawcą Imprezy był Jan Dąbkowski – obecnie prezes Stowarzyszenia Młodych Dziennikarzy „Polis”, współzałożyciel i członek European Youth Press. Oranżeria Naukowa nad Wdzydzami nie powstałaby jednak bez wielkiej pozytywnej presji prof. Magdaleny Fikus.
Oranżeria jest to forma tzw. Kawiarni Naukowej dla Dzieci. Ponieważ dzieci nie pijają kawy, lecz przeważnie oranżadę, stąd nazwa tego cyklu popularnonaukowych imprez dla najmłodszych.
Imprezy "Oranżerii Naukowej" odbywają się w Ośrodku IBW PAN w Czarlinie –Skoczkowie nad Wdzydzami przed wykładami Letnich Spotkań z Nauką ( w tym roku o godz. 18.30) i mają charakter zabawy naukowej. Są one prowadzone w formie dialogu pomiędzy prowadzącym, a dziećmi, który to dialog był bogato przeplatany ciekawymi eksperymentami i zajęciami w tzw. warsztatach. Czas trwania pojedynczej imprezy wynosił ok. 30 minut.
_______________________________________________________________________________________
mgr Grzegorz Cech, dr Anna Kloska
Katedra Biologii Molekularnej
Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego
Chorobotwórcze... groźnie... choć jednak pluszowe patogeny uśmiechają się w świetle zachodzącego słońca i szumu drzew... Dołącz do nich! Zasiądź z nami i narysuj sobie patogen! Najlepsze prace będą nagradzane! Zafunduj sobie nieszkodliwą pamiątkę z wycieczki... A przy okazji dowiedz się czym właściwie są patogeny, czym różnią się bakterie od wirusów i dlaczego bańki mydlane mogą być świetnym modelem tłumaczącym budowę komórek.
______________________________________________________________________________________
Marek Kulczykowski, Instytut Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku
Tym razem nasza Naukowa Zabawa miała nietypowy przebieg, bo była prowadzona przez same dzieci. Uczestnicy zostali podzieleni na małe grupy (2- 3 osobowe). Każdej grupie zostały przydzielone do wykonania 3 proste eksperymenty z różnych dziedzin fizyki. Dzieci przećwiczyły na boku otrzymane zadania, a następnie, w trakcie zasadniczego pokazu, kolejno prezentowały je pozostałym uczestnikom i Rodzicom, oczekując od nich wyjaśnienia przedstawianego zjawiska.
______________________________________________________________________________________
mgr Wacław Kulczykowski
doktorant Wydziału Historycznego Uniwersytetu Gdańskiego
Praca archeologa przypomina trochę pracę detektywa. Archeolog prowadząc wykopaliska, często natyka się na zabytkowe przedmioty, których przeznaczenia, na pierwszy rzut oka, trudno się domyśleć. Ich rozpoznanie wymaga, podobnie jak w detektywistycznym śledztwie, poszukiwania odpowiedzi na szereg pytań.
W trakcie tej zabawy dzieci spotkały się z prawdziwym archeologiem i dowiedziały się nieco o jego pracy. Dostały do ręki zabytkowe przedmioty sprzed wieków, pochodzące z archeologicznych wykopalisk i starały się je rozpoznać. Nie było to łatwe, ale prowadzący zabawę archeolog, zwracał dzieciom uwagę na pewne szczegóły, które pozwoliły im się domyśleć przeznaczenia zabytku. Po rozwiązaniu zagadki można było na ilustracjach zobaczyć jak "badany" przedmiot wyglądał w przeszłości.
Na koniec dzieciom zwrócono uwagę, na niebezpieczeństwa związane z samodzielnymi "wykopaliskami", gdyż ciągle jeszcze można w ziemi znaleźć pozostałości z ostatniej wojny, które mogą poważnie zranić lub nawet zabić człowieka.
______________________________________________________________________________________
dr hab. inż. Marek Kulczykowski
Instytut Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku
I tym razem nasza Naukowa Zabawa była prowadzona przez same dzieci (oczywiście pod nadzorem i wsparciem naukowego opiekuna).
Uczestników podzielono 4 na małe grupy (2- 3 osobowe). Każdej grupie przydzielono do wykonania 3-4 proste eksperymenty z różnych dziedzin fizyki (różniące się od tych wykonywanych podczas podobnej Zabawy w dniu 9 lipca) . Opiekun wyjaśnił dzieciom zasady doświadczenia i przećwiczył z nimi ich przebieg. Następnie dzieci, w trakcie zasadniczego pokazu, kolejno prezentowały eksperymenty pozostałym uczestnikom i Rodzicom, oczekując od nich wyjaśnienia przedstawianego zjawiska.
______________________________________________________________________________________
dr hab. inż. Marek Kulczykowski
Instytut Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku
Podczas tej naukowej zabawy dzieci poznały ciekawą mikrostrukturę zwykłego piasku i doświadczalnie przekonały się o nietypowym przenoszeniu obciążeń przez grunt. Przez chwilę przeobraziły się zostając "człowiekiem - piaskiem", który poddany działaniu drgań ulega "zniszczeniu". W kolejnym eksperymencie dwoma palcami zamieniały zwarty, wilgotny grunt w błotnistą ciecz. Pod koniec eksperymentalnie przekonały się, jak niewielkie drgania prowadzą do zawalenia się zbudowanego na skraju skarpy wieżowca oraz powodują katastrofę platformy wiertniczej posadowionej na dnie morza.
Niniejsza zabawa była również interesująca dla dorosłych, gdyż stanowiła "doświadczalny wstęp" do następującego po niej wykładu Letnich Spotkań z Nauką.
______________________________________________________________________________________
dr hab. inż. Marek Kulczykowski
Instytut Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku
Po raz kolejny nasza Naukowa Zabawa była prowadzona (pod nadzorem i wsparciem naukowego opiekuna) przez same dzieci.
Dzieci podzielono na małe grupy (2- 3 osobowe). Każdej grupie przydzielono do wykonania 3-4 proste eksperymenty z różnych dziedzin fizyki (różniące się od tych wykonywanych podczas podobnych Zabaw w dniach 9 i 23 lipca) . Opiekun wyjaśnił dzieciom zasady doświadczeń i przećwiczył z nimi ich przebieg. Następnie dzieci, w trakcie zasadniczego pokazu, kolejno prezentowały eksperymenty pozostałym małym uczestnikom i Rodzicom, oczekując od nich wyjaśnienia przedstawianych zjawisk.
______________________________________________________________________________________
mgr inż. Adam Kulczykowski
Studium Doktoranckie Politechniki Gdańskiej.
Zabawę poświęcono nurkowaniu i zjawiskom fizyki towarzyszącym schodzącym pod wodę nurkom. Na wstępie dzieci zapoznały się z problemami, z jakimi spotyka się nurkujący człowiek. Bawiąc się "sztucznym płucem" poznały proces oddychania, dowiedziały się o ciśnieniu wody i jego oddziaływaniu na schodzącego pod wodę nurka. Podczas krótkiej prezentacji zobaczyły, jak na przestrzeni wieków zmieniał się strój do nurkowania. W akwarium, na prostych modelach poznały zasadę działania dzwona nurkowego.
Po tym eksperymentalnym wstępie uczestnicy zabawy przeszli nad brzeg jeziora, gdzie spotkali się z prawdziwym nurkiem, który wynurzył się z głębokiej toni. Była wówczas okazja do bezpośredniego zapoznania się ze współczesnym strojem i sprzętem płetwonurka, przymierzenia nowoczesnego hełmu i innych elementów skafandra płetwonurka oraz pooddychania przez aparat do nurkowania.
______________________________________________________________________________________
Mgr Wacław Kulczykowski
Doktorant Wydziału Historii Uniwersytetu Gdańskiego
Podczas kolejnego w tym roku spotkania z archeologiem, dzieci dowiedziały się, że archeolog nie tylko odkrywa prastare piramidy i grobowce, ale także ratuje dawne, zabytkowe cmentarze. Archeolog opowiedział dzieciom o swojej pracy przy ratowaniu takiego zapomnianego cmentarza z Warmii, który powstał ponad 400 lat temu. Dzieci zaznajomiły się z nowoczesnym sprzętem wykorzystywanym podczas tych prac. Była też okazja do zapoznania się z zabytkowymi przedmiotami, jakie ludzie w ciągu tych kilkuset lat zgubili na alejach cmentarnych...
______________________________________________________________________________________