Tytuł: Gen nie wyrok - konsekwencje dla biosfery
Stary dogmat biologii molekularnej mówi, że wszystkie cechy żywego organizmu zarejestrowane są w jego DNA oraz, że są wyrażane przez wytwarzane na podstawie tej informacji białka. Tak więc to kolejność podjednostek budulcowych w łańcuchu DNA stanowi o tym kim jesteśmy. Jednak od kiedy dokonano odkrycia, że gen, bez zmiany kolejności podjednostek, może jednak być źródłem różnych białek - ten klasyczny dogmat podlega uważnemu przeredagowaniu. W trakcie wykładu mówione zostaną wszystkie okoliczności sprawiające, że różnorodność białek przewyższa bezpośredni zapis informacji w DNA. Pokazane także zostaną możliwości kontrolowanej zmiany zapisu genetycznego w organizmach zwierząt, roślin i człowieka oraz omówione konsekwencje, które mogą wyniknąć dla biosfery, a także tej części przyrody, którą staramy się wykorzystać: w rolnictwie, ochronie środowiska naturalnego, w dbałości o jego różnorodność.
Wykładowca: Prof. dr hab. Magdalena Fikus, Instytut Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie
Prof. Magdalena Fikus zajmuje się genetyką i biotechnologią, pracuje w Instytucie Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, Interdyscyplinarnym Centrum Modelowania UW i w UMCS w Lublinie. Jest Przewodniczącą Komitetu Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk. Prowadzi wykłady akademickie w różnych typach uczelni wyższych. Wiele uwagi poświęca popularyzacji osiągnięć naukowych - jest współorganizatorką odbywających się od wielu lat Warszawskich Festiwali Nauki, autorką książek popularnonaukowych i rozdziałów w podręcznikach biologii molekularnej.
Instytut Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie powstał w roku 1957. Jego profil naukowy ewoluował od klasycznej biochemii i chemii fizycznej do uprawianej obecnie biologii molekularnej. Badania prowadzone w Instytucie mają duże znaczenie dla medycyny (inżynieria genetyczna, badanie genotypów bakterii i innych prostych organizmów). Instytut zatrudnia około 200 pracowników naukowych, prowadzi studia doktoranckie dla absolwentów wydziałów biologii, chemii, fizyki, nauk rolniczych i medycyny oraz liczne prace magisterskie, także studentów spoza Warszawy. Mieści się w nim również obecnie Centrum Doskonałości Biotechnologii Molekularnej, powołane w ramach 5 Programu Ramowego Unii Europejskiej oraz Centrum Polsko-Francuskie Biotechnologii Roślin.
Tytuł: Zmiany klimatu, a wymarcie dinozaurów w świetle polskich badań na pustyni Gobi
Wyprawy paleontologiczne organizowane przez Polską Akademię Nauk na pustynię Gobi w Mongolii były wielkim sukcesem naukowym. Odkryto wiele szkieletów dinozaurów, niektórych dotąd nieznanych nauce oraz pierwotne ssaki mezozoiczne. Wykład przedstawia wyniki tych wypraw, warunki pracy na pustyni Gobi, ludzi mieszkających na stepie i na pustyni, jak też znaczenie polskich odkryć dla nauki światowej. Na bazie uzyskanych wyników przedyskutowana zostanie hipoteza związku zmian klimatycznych na Ziemi ze zjawiskiem wymierania dinozaurów.
Wykładowca: Prof. dr hab. Jerzy Lefeld, Instytut Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.
Prof. Jerzy Lefeld jest geologiem, emerytowanym profesorem w Instytucie Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Specjalizuje się w geologia strukturalnej, tektonice oraz stratygrafii mezozoiku Karpat. Jego główne prace naukowe dotyczą geologii Tatr, ich stratygrafii i tektoniki, jak też wgłębnej budowy Karpat Wewnętrznych zwłaszcza na odcinku Tatr. Badacz geologii pustyni Gobi w Mongolii w ramach ekspedycji paleontologicznych poszukujących kredowych dinozaurów i ssaków.
Instytut Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk w Warszawie jest placówką, której historia sięga roku 1956. Prowadzi się tu badania poznawcze, zmierzające do: określenia wieku i pochodzenia skał i minerałów, poznania ewolucji wybranych orogenów oraz rekonstrukcji środowiska, w zakresie sedymentologii, geologii czwartorzędu i geochemii izotopów, ze szczególnym uwzględnieniem geochronologii, mineralogii, petrologii, tektoniki, stratygrafii i hydrogeologii. Pracownicy naukowi Instytutu współpracują z badaczami i ośrodkami naukowymi z innych krajów, między innymi z Francji, Niemiec, Hiszpanii, Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, Austrii, Finlandii, Czech, Słowacji, Ukrainy, Bułgarii, Węgier, Białorusi oraz Wietnamu. Siedziba Instytutu i większość zakładów znajdują się w Warszawie, ale część jednostek organizacyjnych znajduje się również w Ośrodku Badawczym w Krakowie i w Zakładzie Geologii Sudetów we Wrocławiu
Tytuł: Środowisko żywność, odporność: Czy wiesz co jesz - czyli jak "żywność ekologiczna" wpływa na odporność?
Coraz więcej badań eksperymentalnych wskazuje na to, że sprawne funkcjonowanie układu odpornościowego w znacznej mierze jest uzależnione od odżywiania. Nie tylko niedobory żywieniowe wiążą się z upośledzeniem odporności i zwiększoną podatnością na infekcje, ale również i otyłość odbija się niekorzystnie na funkcjonowaniu układu odpornościowego. Porównując stan zdrowia społeczeństw ubogich, w których częste są objawy niedożywienia, z sytuacją prowadzącego do otyłości nadmiernego spożywania pokarmów, stwierdzono istnienie prawidłowości dotyczących częstości występowania pewnych chorób. Osoby niedożywione częściej zapadają na choroby infekcyjne, nierzadko związane z niskim stanem higieny w tych środowiskach, zaś w społeczeństwach z wysokim stopniem otyłości częściej pojawiają się choroby autoimmunizacyjne, wskazujące na nadmierną i niewłaściwie skierowaną aktywność układu odpornościowego. Oprócz ilości i właściwego wykorzystania pobieranego pokarmu, ważną rolę w procesach odpornościowych pełni także jego skład jakościowy. Korzystny wpływ niektórych składników diety na zdrowie ludzi znany był od dawna a systematyczne badania doprowadziły do stworzenia pojęcia ”żywność funkcjonalna”, oznaczającego pokarm lub jego składnik, który korzystnie wpływa na zdrowie lub samopoczucie, niezależnie od swej wartości odżywczej. W następstwie tych poszukiwań pojawił się termin “żywienie odpornościowe” czyli modyfikacja odporności przez odpowiedni skład diety, stanowiąca istotny czynnik wspomagający w terapii np. u pacjentów onkologicznych, po zabiegach chirurgicznych. Ostatnie lata przyniosły także wzrost zainteresowania tzw. “żywnością ekologiczną”, lepiej znaną jako “zdrowa żywność”, której podstawową zaletą jest to, że do jej produkcji (uprawa roślin, hodowla zwierząt) nie używa się żadnych środków chemicznych, takich jak nawozy sztuczne, pestycydy czy antybiotyki. Mimo, iż intuicyjnie traktujemy taką żywność jako lepszą dla zdrowia, naukowe poznanie jej rzeczywistego wpływu na odporność znajduje się jeszcze na etapie badań wstępnych.
Wykładowca: Prof. dr hab. Krystyna Skwarło-Sońta, Uniwersytet Warszawski, Zakład Fizjologii Zwierząt, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski, ul. Miecznikowa 1, 02-096 Warszawa, e-mail: kss@biol.uw.edu.pl
Prof. Krystyna Skwarło-Sońta jest pracownikiem naukowym Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego i prodziekanem tego wydziału. W Zakładzie Fizjologii Zwierząt Kręgowych Instytutu Zoologii zajmuje się fizjologią porównawczą zwierząt, zwłaszcza neuroimmunologią i regulacją hormonalną. Jest autorką wielu prac naukowych, książek popularnonaukowych i artykułów. Piastuje funkcję wiceprezesa Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika, jest członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego oraz Neuroimmunological Society.
Uniwersytet Warszawski powstał w roku 1816 roku z inicjatywy S.K. Potockiego i S. Staszica jako Królewski Uniwersytet Warszawski. W okresie rozbiorów wielokrotnie zamykany w wyniku carskich represji. Od 1915 roku działa jako polska uczelnia, zaś w latach 30-tych otrzymuje imię J. Piłsudskiego. Uniwersytet liczy wówczas 9 wydziałów. W okresie II wojny światowej działa w konspiracji. Obecnie uczelnia ma 18 wydziałów, ok. 5,5 tys. pracowników akademickich i kształci ponad 60 tys. studentów.
Tytuł: Zmiany klimatu, a środowisko - od epoki lodowcowej do globalnego ocieplenia
Wykładowca przedstawi przyczyny naturalnych zmian klimatu na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu milionów lat, omówi sposoby ich badania oraz przedyskutuje zmiany jakie wywoływały one w środowisku. Na tym tle przeanalizowane zostaną: wpływ człowieka na klimat, dotychczasowe skutki jego zmian oraz związane z tym możliwe zagrożenia dla środowiska naszej planety, ze szczególnym uwzględnieniem niezwykle wrażliwych obszarów polarnych. Zostanie omówiony możliwy zakres zmienności w przeciągu najbliższego stulecia takich parametrów klimatycznych jak: średnia temperatura, poziom morza oraz opady. Pod dyskusję zostaną poddane niektóre szeroko rozpowszechnione, a nie zawsze oparte na faktach naukowych poglądy na przyczyny i skalę zmienności klimatu w ostatnich dziesięcioleciach.
Wykładowca: Doc. dr hab. Jacek Piskozub, Instytut Oceanologii PAN w Sopocie
Doc. Jacek Piskozub, (ur. 1959), fizyk i oceanograf. Od momentu ukończenia studiów w 1983 na kierunku fizyka Uniwersytetu Gdańskiego związany z Instytutem Oceanologii PAN w Sopocie. Autor kilkudziesięciu artykułów naukowych z dziedziny oceanografii fizycznej. W ciągu 23 lat pracy zawodowej Jacek Piskozub zajmował się badaniem własności aerozolu zdalnymi metodami optycznymi, fluorescencji składników wody morskiej, metodami zdalnego wykrywania zanieczyszczeń powierzchni morza, teorią błędu pomiarowego w optyce morza oraz badaniami nad produkcja aerozoli morskich w strefie przybrzeżnej i na otwartym morzu. W tym czasie spędził rok na stypendium w Centrum Badawczym GKSS w Geesthacht pod Hamburgiem, prawie dwa lata w Scripps Institution of Oceanography w La Jolla w Kalifornii oraz ponad rok na morzach w rejsach badawczych. Ostatnio jego zainteresowania naukowe skupiają się wokół klimatologii. W semestrze letnim 2006/7 prowadził kurs wykładów pt. "Klimat a ocean: wczoraj, dziś i jutro" dla doktorantów Instytutu Oceanologii PAN. Obecnie jest Kierownikiem Zakładu Dynamiki Morza IO PAN w Sopocie.
Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk w Sopocie powstał w roku 1983 jako kontynuacja działającej od 1953 roku Morskiej Stacji PAN. Zatrudnia 162 pracowników, w tym 20 profesorów i docentów i 38 doktorów. IO PAN jest siedzibą Komitetu Badań Morza PAN, ma prawa nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego nauk o Ziemi w dziedzinie oceanologii, jest właścicielem statku naukowego S/Y „OCEANIA”. W Instytucie mieści się również obecnie Europejskie Centrum Doskonałości Morza Szelfowego CeSSS (Centre of Excellence for Shelf Seas Science).
Tytuł: Czy upadek meteorytu może zagrozić Bałtykowi?
Meteoryty to kawałki układu słonecznego, które spadają na Ziemię. Duża liczba meteorytów wchodzących w atmosferę Ziemi każdego dnia, to setki ton materiału. W większości są one bardzo małe i spalają się w atmosferze Ziemi. Tylko nieliczne, większe mają szansę dotrzeć do jej powierzchni. Meteoryty o wadze większej od kilku ton w efekcie uderzenia tworzą na powierzchni Ziemi kratery, których dotychczas zidentyfikowano około 120. Przypuszcza się, że meteoryt mógł być przyczyną zagłady dinozaurów 65 milionów lat temu. Ostatnie uderzenie takiego obiektu o średnicy ok. 60 metrów miejsce w 1908 na niezamieszkanej wschodniej Syberii. Obecnie ustalono przynajmniej 1000 asteroidów o średnicy większej niż 1 km, które znajdują się w pobliżu orbity Ziemi. Na podstawie analiz geologicznych uważa się, iż powinniśmy się spodziewać około 3 uderzeń meteorytów w ciągu każdego miliona lat, tworzących kratery o 10 km szerokości. Uderzenie takiego meteorytu w Bałtyk może wytworzyć duże tsunami. W trakcie wykładu zaprezentowana zostanie ocena prawdopodobieństwa wystąpienia takiej katastrofy oraz przedstawiona zostanie prognoza wielkości wytworzonej fali i jej konsekwencji dla środowiska morskiego i przybrzeżnego, przy różnych wielkościach i parametrach ruchu meteorytu.
Wykładowca: Prof. dr hab. inż. Stanisław Massel
Prof. Stanisław Massel, członek korespondent PAN, wybitny specjalista w zakresie falowania. Absolwent Wydziału Budownictwa Politechniki Gdańskiej, po ukończeniu studiów rozpoczyna pracę w Instytucie Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku, gdzie m. in. pełni funkcję kierownika Zakładu Hydrauliki Morskiej, a następnie dyrektora Instytutu Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku. W latach 1991-1999 pracuje naukowo w Australian Institute of Marine Science w Townsville. Od 1 stycznia 2003 r. dyrektor Instytutu Oceanologii PAN, obecnie największej placówki oceanologicznej w Polsce. Wykładowca Politechniki Gdańskiej i Uniwersytetu Gdańskiego. Wielokrotnie zapraszany do wygłoszenia wykładów w instytutach naukowych byłego ZSRR, USA, Niemiec, Norwegii i Francji. Członek licznych stowarzyszeń i asocjacji, konsultant naukowy w różnych instytutach naukowych i instytucjach komercyjnych związanych z eksploatacją morza. Autor 10 książek i ponad 150 artykułów opublikowanych w czasopismach naukowych.
Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk w Sopocie powstał w roku 1983 jako kontynuacja działającej od 1953 roku Morskiej Stacji PAN. Zatrudnia 162 pracowników, w tym 20 profesorów i docentów i 38 doktorów. IO PAN jest siedzibą Komitetu Badań Morza PAN, ma prawa nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego nauk o Ziemi w dziedzinie oceanologii, jest właścicielem statku naukowego S/Y „OCEANIA”. W Instytucie mieści się również obecnie Europejskie Centrum Doskonałości Morza Szelfowego CeSSS (Centre of Excellence for Shelf Seas Science).
Tytuł: Dolna Wisła, zapora we Włocławku - środowisko - przeszłość, stan obecny, perspektywy
Wisła jest największą rzeką Polski, płynąca od granic południowych na północ do Morza Bałtyckiego. Zlewnia Wisły znajdująca się w Polsce obejmuje 54% powierzchni kraju. Dolna Wisła, obejmująca odcinek od ujścia Narwi do ujścia do morza, jest bardzo atrakcyjna z punktu widzenia żeglugowego, energetycznego i zaopatrzenia w wodę. W latach 50. opracowano propozycję kaskady dolnej Wisły. Efektem tego było wybudowanie i oddanie do eksploatacji w 1970 r. stopnia wodnego we Włocławku. Do dziś pracuje on jako pojedynczy obiekt budząc wiele kontrowersji. W referacie przedstawiono stan obecny stopnia, jego wpływ na środowisko i propozycje perspektywicznych rozwiązań.
Wykładowca: Prof. Wojciech Majewski, Instytut Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku
Prof. Wojciech Majewski jest jednym z najwybitniejszych polskich hydrotechników, międzynarodowym ekspertem w dziedzinie budownictwa wodnego i gospodarki wodnej.W latach 2000-2004 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Budownictwa Wodnego PAN. Jego praca polega m.in. na prognozowaniu skutków różnych rozwiązań technicznych na otaczające środowisko i znajdowaniu optymalnych rozwiązań. Problematyka ta jest dla Profesora szczególnie interesująca ze względu na konieczność połączenia rozwoju gospodarczego kraju z wymogami przyrodniczymi i ekologicznymi. Profesor Majewski wielokrotnie stawał na czele zespołów ekspertów, zajmujących się problematyką budownictwa wodnego. Dzięki swoim badaniom nad prognozowaniem zatorów lodowych i powodzi przez nie powodowanych został przewodniczącym Sekcji Problemów Lodowych w Międzynarodowej Asocjacji Badań Hydraulicznych. Pełnił tę funkcję przez dwie dwuletnie kadencje. Uczonego z Polski wybrano niespodziewanie na to stanowisko, mimo że do tej pory krajami dominującymi w tej problematyce były Stany Zjednoczone, Kanada, Szwecja, Norwegia i Niemcy. We współpracy z Komitetem Gospodarki Wodnej Polskiej Akademii Nauk od wielu lat organizuje Ogólnopolską Szkołę Hydrauliki – specjalistyczne forum, na którym prezentowane są najnowsze osiągnięcia naukowe w dziedzinie hydrauliki wód śródlądowych. Jest także członkiem Krajowej Rady Gospodarki Wodnej przy Ministerstwie Środowiska. Zajmuje się również działalnością dydaktyczną - w latach 1991-97 pracował na Wydziale Budownictwa Wodnego i Inżynierii Środowiska Politechniki Gdańskiej, gdzie prowadził wykłady z gospodarki wodnej dla specjalistycznego studium „Environment Protection and Management”. Opublikował ponad 250 prac w języku polskim i angielskim. Wypromował kilku doktorów nauk technicznych. Był recenzentem wielu prac doktorskich, habilitacyjnych oraz oceny dorobku na tytuł profesora.
Instytut Budownictwa Wodnego Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku-Oliwie, który swoją działalność rozpoczął w roku 1953, prowadzi badania naukowe dla celów gospodarki wodnej, budownictwa hydrotechnicznego i inżynierii morskiej w ramach takich dyscyplin naukowych jak: mechanika płynów, geomechanika oraz teoria budowli inżynierskich. Większość dużych obiektów hydrotechnicznych w Polsce (np. zapory w Tresnej, Włocławku, Solinie, Koronowie, Port Północny czy Kanał Piastowski) zaprojektowano przy udziale Instytutu, który prowadził również badania i pomiary zagranicą (Irak, Libia, Senegal, Wietnam, Algieria, Kuba, Maroko, Syria, Jugosławia, Holandia, Nigeria). W Instytucie pracują obecnie 62 osoby, w tym 34 pracowników naukowych. Instytut posiada prawo nadawania stopnia doktora nauk technicznych w dziedzinie budownictwa. Od 1 grudnia 2002 działa w nim Europejskie Centrum Doskonałości Inżynierii Środowiska i Mechaniki CEM.
Tytuł: Konflikt pomiędzy rozwojem kraju i zasobami przyrody ?
Wykładowca przeanalizuje przypadki dawnych i współczesnych konfliktów pomiędzy potrzebami rozwoju cywilizacyjno- technologicznego i troską o zachowanie Przyrody. Konflikty te, które w ostrej formie występowały w Europie w XIX i na początku XX wieku, w krajach rozwijających się są wciąż na porządku dziennym. Wiele pozycji literatury zarówno z kręgu nauk społecznych, jak i nauk przyrodniczych i technicznych poświęcono możliwym sposobom uniknięcia lub zmniejszenia takiego konfliktu. Nieporozumienia wokół określeń: zrównoważony rozwój, oszczędność energii, ochrona środowiska, ochrona przyrody, czyste technologie wymagają wielkiej pracy edukacyjnej w społeczeństwie polskim i uczciwego przedstawienia konsekwencji podejmowanych wyborów. Szczególnie ważna jest dyskusja nad określeniem granic rozwoju i uświadomienie sobie problematyki samoograniczenia w życiu codziennym. Przykłady z nowej sytuacji prawnej – np. wynikające z przestrzegania Dyrektyw Unii Europejskiej są dobrym obszarem szkoleniowym dla nowej strategii postępowania wobec Przyrody w cywilizowanym państwie.
Wykładowca: Prof. dr hab. Jan Marcin Węsławski, Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk w Sopocie.
Prof. Węsławski jest specjalistą od ekologii wód przybrzeżnych, sieci troficznych i bioróżnorodności. Spędził ponad 50 miesięcy w ekspedycjach polarnych na Grenlandię, Spitsbergen, do Arktyki Kanadyjskiej i Ziemi Franciszka Józefa. Kieruje Zakładem Ekologii Morza Instytutu Oceanologii PAN.Od 2006 pełni funkcję Dyrektora d/s naukowych IO PAN.
Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk w Sopocie powstał w roku 1983 jako kontynuacja działającej od 1953 roku Morskiej Stacji PAN. Zatrudnia 162 pracowników, w tym 20 profesorów i docentów i 38 doktorów. IO PAN jest siedzibą Komitetu Badań Morza PAN, ma prawa nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego nauk o Ziemi w dziedzinie oceanologii, jest właścicielem statku naukowego S/Y „OCEANIA”. W Instytucie mieści się również obecnie Europejskie Centrum Doskonałości Morza Szelfowego CeSSS (Centre of Excellence for Shelf Seas Science).
Tytuł: Rytmy życia (Uwaga, wykład zastępczy - wygłoszony zamiast wykładu ks. bisk. prof. Szlagi, z powodu jego nagłej, poważnej choroby)
Wykład, w sposób przystępny, przedstawił najnowsze zdobycze wiedzy dotyczące mechanizmów regulujących funkcjonowanie organizmów żywych w krótszych i dłuższych przedziałach czasowych. Wyjaśnione zostało pojęcie oraz funkcjonowanie w organizmie tzw. kalendarza i zegara biologicznego. Wykład zilustrowano krótkim filmem o niezwykłych zachowaniach ryby zwanej Ciernikiem.
Wykładowca: Doc. dr hab. Ewa Kulczykowska
Doc. dr hab. Ewa Kulczykowska jest absolwentką Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego ze specjalnością biologii środowiskowej i fizjologii zwierząt. Doświadczenie zawodowe zdobywała pracując kolejno w Instytucie - Centrum Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN, w Zakładzie Radiobiologii Instytutu Chemii i Techniki Jądrowej w Warszawie, a następnie po przeprowadzeniu się do Trójmiasta w Zakładzie Farmakologii Gdańskiej AM, w Centrum Biologii Morza PAN. Obecnie pracuje na stanowisku docenta w Instytucie Oceanologii PAN w Sopocie i profesora nadzwyczajnego w Akademii Pomorskiej w Słupsku. Wiele lat pracy naukowej znajduje swe odbicie w licznych publikacjach naukowych o zasięgu światowym z zakresu fizjologii zwierząt, endokrynologii i biochemii porównawczej. Jej zainteresowania badawcze w ostatnich latach koncentrują się na poznaniu roli neurohormonów u ryb i interakcji funkcjonalnych między nimi. Dzięki zatrudnieniu w Pomorskiej Akademii Pedagogicznej spełnia się jako nauczyciel akademicki, którą to rolę stawia w hierarchii ważności na równi z pracą badawczą.
Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk w Sopocie powstał w roku 1983 jako kontynuacja działającej od 1953 roku Morskiej Stacji PAN. Zatrudnia 162 pracowników, w tym 20 profesorów i docentów i 38 doktorów. IO PAN jest siedzibą Komitetu Badań Morza PAN, ma prawa nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego nauk o Ziemi w dziedzinie oceanologii, jest właścicielem statku naukowego S/Y “OCEANIA”. W Instytucie mieści się również obecnie Europejskie Centrum Doskonałości Morza Szelfowego CeSSS (Centre of Excellence for Shelf Seas Science).
Tytuł: Duże fale morskie
Fale morskie przybierają niekiedy ogromne rozmiary fal o wysokościach równych 10-cio piętrowych bloków mieszkalnych. O procesach fizycznych (takich jak działanie wiatru, trzęsienia dna morskiego, wybuchy wulkanów podwodnych) wywołujących tak wielkie fale oceaniczne oraz o ich wędrówce na powierzchni oceanu będzie mowa w wykładzie. Wykładowca przedstawi skutki oddziaływania dużych fal na brzegi morskie i budowle inżynierskie oraz przedstawi metody zapobiegania takim zagrożeniom.
Wykładowca: Dr Włodzimierz Chybicki, Instytut Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku
Dr Włodzimierz Chybicki ukończył studia magisterskie w 1977 r. na Wydziale Matematyki i Fizyki Uniwersytetu Gdańskiego i uzyskał stopień magistra matematyki. Od 1979 do 1989 r. pracował w Instytucie Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku, gdzie w styczniu 1988 r. uzyskał stopień doktora nauk technicznych. W roku 1985 wyjechał na roczne stypendium DAAD do Instytutu Meteorologii w Hamburgu. W latach 1990–1997 pracował w Fundacji Gospodarczej NSZZ Solidarność oraz w firmie Radix Systemy Komputerowe. Od końca 1997 roku do chwili obecnej pracuje ponownie w Instytucie Budownictwa Wodnego PAN. Zajmuje się zagadnieniami dyskretnego modelowania powierzchniowych fal wodnych. Szczególną uwagę poświęca problematyce modelowania tych procesów w strefie brzegowej przy użyciu opisu Lagrange’a, a także nieliniowym aspektom transformacji falowania.
Instytut Budownictwa Wodnego Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku-Oliwie, który swoją działalność rozpoczął w roku 1953, prowadzi badania naukowe dla celów gospodarki wodnej, budownictwa hydrotechnicznego i inżynierii morskiej w ramach takich dyscyplin naukowych jak: mechanika płynów, geomechanika oraz teoria budowli inżynierskich. Większość dużych obiektów hydrotechnicznych w Polsce (np. zapory w Tresnej, Włocławku, Solinie, Koronowie, Port Północny czy Kanał Piastowski) zaprojektowano przy udziale Instytutu, który prowadził również badania i pomiary zagranicą (Irak, Libia, Senegal, Wietnam, Algieria, Kuba, Maroko, Syria, Jugosławia, Holandia, Nigeria). W Instytucie pracują obecnie 62 osoby, w tym 34 pracowników naukowych. Instytut posiada prawo nadawania stopnia doktora nauk technicznych w dziedzinie budownictwa. Od 1 grudnia 2002 działa w nim Europejskie Centrum Doskonałości Inżynierii Środowiska i Mechaniki CEM.